ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΣΤΟΝ ΄΄ΑΪ - ΓΙΑΝΝΗ΄΄

To καλοκαίρι φεύγει σε δυο μέρες αποχαιρετώντας μας με μια μεγάλη και σημαντική γιορτή.

Στις 29 Αυγούστου   η Εκκλησία μας τιμά την Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του Προδρόμου και Βαπτιστή Ιωάννη, οι ορθόδοξοι χριστιανοί προς τιμήν του Αγίου γιορτάζουν τη μεγάλη αυτή γιορτή με αυστηρή νηστεία και προσευχή !

Το ξωκλήσι στο νεκροταφείο των Βρουβιανών -λίγο πιο πάνω από τη γέφυρα τέμπλας - είναι αφιερωμένο στον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο ,ναός όπου πιο παλιά (...πριν χτιστεί η εκκλησία της Παναγίας στην είσοδο του χωριού)εκκλησιάζονταν οι Βρουβιανίσιοι.

Κάθε χρόνο στις 29 Αυγούστου ημέρα μνήμης του Αγίου τελείται με ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια και λαμπρότητα η ετήσια θρησκευτική πανήγυρις   με Λιτανεία και περιφορά της εικόνας με τη συμμετοχή, πλήθος κόσμου ,Ιερέων καμιά φορά και του Δεσπότη .

Τα παλιότερα χρόνια η μέρα αυτή( και η 1η Νοεμβρίου των Αγίων Αναργύρων στα Λεπιανά)ήταν σταθμός και μέρα μεγάλης γιορτής για όλη τη γύρω περιοχή ...

Στον αύλιο χώρο του Αη Γιάννη γινόταν μεγάλη και σπουδαία εμποροπανήγυρη, μέρες πριν άρχιζαν οι κατασκευές των ΄΄σκηνών΄΄ των σκεπασμένων και περιφραγμένων χώρων δηλαδή , όπου στήνονταν το πανηγύρι κι ο χορός.

Όλες αυτές τις μέρες εκατοντάδες κόσμου από τα Βρουβιανά και τα γύρω χωριά παρακολουθούσαν τις εργασίες , μάθαιναν τις εξελίξεις και μαζεύονταν σιγά - σιγά στο χώρο. Πολλοί από αυτούς κουβαλούσαν μαζί τους  τα ζωντανά (αρνιά , κατσίκια , κότες) και άλλα προϊόντα που είχαν για πούλημα(μέλι ,ρίγανη , τσάι ...) , έργα λαϊκής τέχνης (γκλίτσες , κουτάλες ,ρόκες ) 

Μετά από τα ΄΄παζαρέματα ΄΄ κάθε προϊόν άλλαζε χέρια και ιδιοκτήτη !

Τρανή θέση στις συναλλαγές και μακράν όλων των άλλων κατείχε το παζάρεμα η ανταλλαγή και η αγορά αλόγων , μουλαριών και των συμπαθέστατων γαϊδάρων. 

Ο εκτιμητής στη διαδικασία αυτή έπαιζε σημαντικότατο ρόλο , έπρεπε να γνωρίζει τα σημάδια που πρόδιδαν αν ένα ζώο ήταν υγιές, ήρεμο , δυνατό,  υπάκουο κλπ. Πολλοί πριν αγοράσουν απευθύνονταν στους έμπειρους και καλούς εκτιμητές (κάτι ανάλογο με τους εκτιμητές έργων τέχνης ας πούμε ) .Μέγας εκτιμητής και έμπορος της περιοχής ήταν ο Σπύρος ο Μουτσώκος . 

Με τις οικονομίες τους και με τα χρήματα που κέρδιζαν από τις συναλλαγές οι κάτοικοι αγόραζαν από τους πάγκους των δεκάδων πλανόδιων μικροπωλητών διάφορα προϊόντα και εργαλεία που χρειάζονταν .... τα υπόλοιπα έμπαιναν στην Ντιβανοκασέλα για κάθε ενδεχόμενο.. αρκετά βέβαια   πήγαιναν στη διασκέδαση !

Λίγο ή πολύ το μπούχτισμα και τα προβλήματα της χρονιάς ... λιγάκι το ζεστό χρήμα , η μουσική , η παρέα , το ποτό.... και  το κέφι απογειώνονταν με ότι αυτό συνεπάγεται !

ΙΣΤΟΡΙΑ

 Το πανηγύρι άνθισε λίγα χρόνια μετά το τέλος του πολέμου του 1940 και του εμφυλίου που ακολούθησε σε μια ακόμη δηλαδή δύσκολη και ΄΄μαύρη ΄΄σελίδα στην ιστορία του Ελληνισμού.- Ο Εμφύλιος Πόλεμος ήταν μια από τις κορυφαίες αλλά και μια από τις τραγικότερες αντιπαραθέσεις στην ελληνική ιστορία. Το αποτέλεσμα της εμφύλιας αυτής σύρραξης ήταν η χώρα να έχει ρημάξει - τα χωριά μας επίσης- αφού οι εχθροπραξίες (δολοφονίες , βασανισμοί ένθεν κι εκείθεν ) τρομοκράτησαν κι επηρέασαν όλους σχεδόν τους κατοίκους της περιοχής μας ...αρχές του 1950 και οι κάτοικοι φτωχοί ,ταλαιπωρημένοι , ξυπόλυτοι επιστρέφουν σιγά - σιγά στα χωριά τους και ξαναμπαίνουν σε -πριν του πολέμου και του εμφυλίου - ρυθμούς.- 

1950 -2000 Το πανηγύρι(παζάρι) για τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής ήταν μια καλή ευκαιρία για να δουν φίλους και γνωστούς για να πουλήσουν τα ζωντανά , τα προϊόντα τους , κλπ. σχεδίαζαν με τα χρήματα που θα αποκτούσαν να αγοράσουν ρούχα, παπούτσια κι ότι άλλο τους έλειπε ...ήταν επίσης μια πρώτης τάξης ευκαιρία για: διασκέδαση , νέες γνωριμίες , φλερτ ,προξενιά ,κουτσομπολιό . Μικροί - μεγάλοι , αγόρια -κορίτσια περίμεναν πως και πως τη μεγάλη αυτή μέρα ... φορούσαν τα καλά τους και με κάθε μέσο έφταναν στο πανηγύρι . Από το 1955 και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 70 το πανηγύρι μεσουρανούσε!   δεν νοούνταν άνθρωπος υγιείς (από τα γύρω χωριά ) να χάσει αυτή τη σπουδαία και μοναδική για την περιοχή μας εκδήλωση .

Δεκαετίες του 1960 - 1970, μέρες πριν και ανήμερα μικρές και μεγάλες παρέες από όλα τα χωριά φωνάζοντας και τραγουδώντας κινούσαν για το πανηγύρι με τα πόδια ή καβάλα στα αλογομούλαρα ,τραβώντας ξωπίσω τα ζωντανά που είχαν για πούλημα . 

Αρχές του 80 και η διάνοιξη σιγά - σιγά , με μπουλντόζες νέων δρόμων (της δημοσιάς ,όπως λέγαμε) , βοήθησαν τους κατοίκους να προσέρχονται πιο εύκολα στο πανηγύρι, χαρούμενοι και ξεκούραστοι στοιβαγμένοι  και ΄΄λιγάκι΄΄ σκονισμένοι στις καρότσες των αγροτικών αυτοκινήτων .... αυτές ήταν οι επιλογές μετακίνησης για τους κοινούς θνητούς , που και που όμως ξεπρόβαλε και καμιά ΄΄κούρσα ΄΄ όπως λέγαμε... δηλαδή τα Ι.Χ. αυτοκίνητα που οι περισσότεροι πλέον χρησιμοποιούμε ! 

Περνώντας τα χρόνια και φτάνοντας αγάλια , αγάλια στα τέλη της δεκαετίας του 80 η προσέλευση στο χώρο μετά τις ασφαλτοστρώσεις και τη διάνοιξη νέων δρόμων δεν αποτελούσε πρόβλημα! ...προβληματική άρχισε να γίνεται σταδιακά η διοργάνωση του πανηγυριού και η συμμετοχή των κατοίκων !!! 

Μέσα της δεκαετίας του 90 και το πανηγύρι άρχισε να ξεθωριάζει , να χάνει τη λάμψη και τη σπουδαιότητά του ... αρχές του 2000 τίποτα δεν θύμιζε πως κάποτε στο χώρο γινόταν ένα ξακουστό πανηγύρι . 

Οι λόγοι παρακμής πολλοί.... θες η είσοδός μας στην Ε.Ο.Κ.οι επιδοτήσεις της , για τα ζωντανά , για τα χωράφια ,για πρόωρες συνταξιοδοτήσεις .....κ.α. επιδοτήσεις )..... θες που οι νέοι γυρεύοντας καλύτερη τύχη άρχισαν να εγκαταλείπουν το χωριό για την πρωτεύουσα και τις μεγάλες πόλεις ... θες που όλο το καλοκαίρι σε κάθε χωριό διοργανώνονταν πανηγύρια ...θες η αγορά του Αγρινίου και των άλλων πόλεων που πλέον έγιναν προσβάσιμες , θες οι καθημερινές σχεδόν επισκέψεις κάθε λογής εμπόρου στα χωριά.... θες ο παροπλισμός των αλογομούλαρων και η αντικατάστασή τους με τα αυτοκίνητα και τα τρακτέρ! αυτοί σίγουρα αλλά και άλλοι παράγοντες (προστριβές , μικροσυμφέροντα , κούραση κλπ) συντέλεσαν  στην υποβάθμιση του πανηγυριού... 

Τα τελευταία χρόνια -προς τιμή τους -τα μέλη του Πολιτιστικού  Συλλόγου Βρουβιανών βλέποντας το πανηγύρι να ξεχνιέται αποφάσισαν να του ξαναδώσουν πνοή .Με τη βοήθεια των κατοίκων και του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου περιέφραξαν και δεντροφύτευσαν το χώρο, κατασκεύασαν μεταλλικό σκέπαστρο με πλακόστρωση κλπ . Σκεπτόμενοι σωστά κι αφού πλέον όπως έβλεπαν δεν μπορούσε το πανηγύρι να στηθεί όπως τα παλιά χρόνια , αποφάσισαν να αλλάξουν κάποια πράγματα .Έτσι λοιπόν την παραμονή διοργανώνουν γλέντι με τρανά και  πρώτης γραμμής ονόματα του Δημοτικού Τραγουδιού , καλωσορίζουν τους πανηγυριώτες και μοιράζουν σε όλους δωρεάν φαγητό ψητό κρέας , τυριά , σαλάτες και τσαλαφούτι (όλα προσφορές των κατοίκων )....ανήμερα της εορτής...κι αφού τελειώσει η θεία λειτουργία το γλέντι συνεχίζεται με χορούς και τραγούδια και με το κέρασμα -νηστίσιμου- φαγητού : φασολάδα , ελιές κλπ .

Φιλοδοξούν έτσι να κρατήσουν ζωντανό το σημαντικότερο κι ένα από τα παλιότερα πανηγύρια της περιοχής μας .

Ας ελπίσουμε πως θα τα καταφέρουν και η παράδοση θα συνεχιστεί ! 

Παρότρυνσή μας ...να δώσουν προτεραιότητα και να επικεντρωθούν σε αυτή την παραδοσιακή   εκδήλωση τα μέλη του Συλλόγου !

29-8-2012 Αλέξανδρος  Χ. Φλώτσιος 

Φωτο: Ο Αϊ - Γιάννης στον ΄΄κάμπο΄΄ των Βρουβιανών .